عباس زرکوب_ عضو هیئت مدیره انجمن انبوهسازان|
شانزدهم مهرماه سالروز افتتاح برج میلاد است. در این خصوص لازم است نکاتی بیان شود که این برج چگونه و در چه شرایطی ساخته شد؛ مطالعات اولیه برج میلاد در دورهای قرار داشت که ارتباطات و تبادل اطلاعات هر روز اهمیت بیشتری در سطح جهان پیدا میکرد و پیوند با جامعه جهانی خواست تمام ملتها بود. در آن دوران، حدود سالهای ۷۱ و ۷۲، شهرداری تهران به دنبال ایجاد نمادی برای شهر بود.
از طرفی وزارت پست و مخابرات و همچنین سازمان صداوسیما به دنبال ارتقای سیستمهای راداری خود بودند. تهران به دلیل پستی و بلندی متعدد در اطراف، امکان برخورداری از امواج مناسب رسانهای ندارد و این سازمانها به دنبال ایجاد دکلهای بلند بودند. ما با مطالعاتی که انجام دادیم و لحاظ کلیه شرایط به طرح مجموعه مرکز ارتباطات بینالمللی تهران شامل برج میلاد، مرکز همایشها و مرکز تجارت الکترونیک E.D.I. رسیدیم.
ضرورتهای ایجاد یک برج مخابراتی که نماد پیشرفت شهر تهران باشد، یک بعد قضیه بود. بعد دیگر توجه به توان شرکتهای داخلی بود. ما تلاش داشتیم که این برج توسط متخصصان داخلی ساخته شود و به امکانی که ساخت این برج برای ارتقا دانش و مهارت مهندسان کشور ایجاد میکرد نیز توجه داشتیم.
همه این مسائل مد نظر بود. اخلاق مهندسی که مورد بحث است، لازم است از ابتدای مطالعات تا پایان عمر یک پروژه مورد توجه و دقت باشد. انتخابها و تصمیمهای اجرایی باید بر اساس ضرورتهای کشور باشد نه ضرورتهای فردی و جناحی؛ ترجیح منافع بلند مدت ملی به منافع کوتاهمدت فردی و گروهی، ظرفیتی که یک طرح برای عموم از طرفی و برای متخصصان و حرفهمندان از طرف دیگر ایجاد میکند باید مد نظر باشد. در طراحی و محاسبات باید اخلاقیات مد نظر باشد.
نه یک طرح دست بالا مناسب است و نه یک طرح ضعیف، در طراحی و محاسبه پروژهها لازم است با صرف وقت و لحاظ کلیه مسائل فنی به بهترین طرح رسید. ما در تشکیل تیمهای طراحی و اجرا به خصوصیات اخلاقی و رفتاری عوامل هم توجه داشتیم. مدیرانی که وقت نمیفروختند. پیمانکارهایی که از کار کم نمیگذاشتند.
کارشناسانی که روابط مالی کثیف با پیمانکاران ایجاد نمیکردند. اعتقاد داشتیم که بناهای ماندگار حاصل اخلاقورزی طراحان و مجریان آنهاست. اگر توجه شود به بناهایی که از گذشته به یادگار مانده است و در زندگی سازندگان آنها دقت شود این نتیجه حاصل میشود که آنها افرادی اخلاقورز و صاحب کرامت بودهاند. تقسیم مهندسی آب زایندهرود، طراحی منارجنبان و مسجد امام(ره) اصفهان را به شیخ بهایی نسبت میدهند که فردی صاحب اندیشه و عرفان بوده است.
سیوسهپل اصفهان و مدرسه خان در شیراز را اللهوردیخانی بنا نهاده است که هم صاحب مقام وزارتی بوده و هم صاحب فکر و فرهنگ؛ او در هنگام حیات اقدامات فراوانی برای اعتلای فرهنگ و تمدن ایران انجام داده و به وصیت خودش در جوار مقبره امام رضا (ع) در مشهد دفن شده است. شرکت یادمان سازه در آن زمان، در احداث برج میلاد به توسعه منابع انسانی بیش از توسعه مالی شرکت اهمیت میداد.
رسول میرقادری که یکی از مشاوران ما در این پروژه بودند همیشه اذعان داشتند که By-Product (تولیدات جنبی) ما مورد توجه بیشتری از Product (برج) است. اما این پروژه هم گرچه تلاش داشت همچنان که به نحوی اخلاقی شروع شده نیز خاتمه یابد ولی در میانه کار برخی بیاخلاقیها بر آن رفت. به نحوی که با تغییر مدیریت شهری تهران در سال ۸۲، تیم اجرایی به تدریج تغییر یافت و پس از وقفهای چندین ساله، کار مجموعه یادمان با ۲۵ درصد اهداف پیشبینی شده برای بهرهبرداری، به پایان رسید و تنها ۲۵ درصد اهداف محقق شد.
مسئلهای که خودِ برج میلاد هم از آن بیبهره نبود. یک بیاخلاقی رسانهای که به گوش بسیاری رسیده است مسئله بازدید یک مهندس ژاپنی از برج است که مطلقاً واقعیت ندارد. طرح موضوعاتی مثل عدم ضرورت احداث این برج به علت وجود ارتفاعات اطراف تهران ذرهای وجاهت فنی ندارد، همانطور که عرض شد در مطالعات اولیه تمام این بررسیها صورت گرفت. گسلی که در رسانهها عنوان میشود در زیر برج قرار دارد، در زمان مطالعات برای ما شناخته شده بود و تمهیدات سازهای آن در طراحی و اجرا دیده شده است. کتابچه مطالعات برج موجود است و امکان بررسی آن وجود دارد.